Skład Krajowej Rady Sądownictwa, sformułowany poprzez zmiany w ustawie o KRS z grudnia 2018 roku, został zakwestionowany jako niezgodny z artykułem 187 Konstytucji. W rezultacie organ ten nie spełnia standardów niezależności od władzy wykonawczej i ustawodawczej. Profesor Adam Bodnar, nowy minister sprawiedliwości, skierował pismo do sędziowskich koordynatorów ds. współpracy międzynarodowej i praw człowieka w sprawach karnych i cywilnych, w którym zauważa, że sędzia mianowany przy udziale tego organu nie może być uznany za niezależnego i bezstronnego.
W jednym z wczesnych dokumentów skierowanych do sędziów, minister odwołuje się do precedensów prawnych, jakie znajdują się w orzecznictwach: Europejskiego Trybunału Praw Człowieka (wyroki w sprawach: Reczkowicz przeciwko Polsce z dnia 22 lipca 2021 r. – skarga nr 43447/19, Dolińska-Ficek i Ozimek przeciwko Polsce z dnia 8 listopada 2021 r. – skargi nr 49868/19 i 57511/19, Advance Pharma sp. z o.o. przeciwko Polsce z dnia 7 lutego 2022 r. — skarga nr 1469/20, Broda i Bojara przeciwko Polsce z dnia 29 czerwca 2021 r. — skargi nr 26691/18 i 27367/18, Grzęda przeciwko Polsce z dnia 15 marca 2022 r. – skarga nr 43572/18, Wałęsa przeciwko Polsce z dnia 23 listopada 2023 r. — skarga nr 50849/21), wyroki Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (z dnia 19 listopada 2019 r. – sprawa AK z połączonych skarg C 585/18, C 624/18, C 625/18, wyrok Wielkiej Izby Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z 6 października 2021 r. w sprawie o sygn. C-487/19), orzeczenia polskiego Sądu Najwyższego (wyrok z dnia 5 grudnia 2019 r. III PO 7/18, OSNP 2020/4/38, postanowienie Sądu Najwyższego z dnia 15 stycznia 2020 r. III PO 8/18, OSNP 2020/10/114, uchwałę połączonych Izb Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2020 r. (BSA 1-4110-1/20) oraz orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego (m.in. postanowienie z dnia 26 czerwca 2019 r. Il GOK 2/18, wyrok z dnia 11 października 2021 r., Il GOK 9/18, wyroki w sprawach Il GOK 10/18, Il GOK 11/18, Il GOK 12/18, Il GOK 13/18, Il GOK 14/18 z dnia 21 września 2021 r.).
Upolitycznione nominacje
Minister podkreśla, że w Polsce hierarchia aktów prawnych jasno wskazuje, że Konstytucja RP stanowi najwyższy akt prawa, a następnie plasują się umowy międzynarodowe ratyfikowane za zgodą Sejmu, ustawy, oraz akty wykonawcze niższego rzędu, takie jak rozporządzenia. Co więcej, organami odpowiedzialnymi za interpretację prawa Unii Europejskiej i Europejskiej Konwencji Praw Człowieka są Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej i Europejski Trybunał Praw Człowieka. Minister zwraca uwagę na problem upolitycznionego wyboru sędziów i zjawiska „efektu mrożącego”.
– W okresie ostatnich kilku lat, zarówno hierarchia aktów prawnych jak i konstytucyjnie gwarantowany trójpodział władzy, uległy głębokiemu zaburzeniu poprzez deprecjację znaczenia szeregu wiążących Polskę umów międzynarodowych oraz znaczące osłabienie gwarancji niezależności sądownictwa. W okresie tym wprowadzono szereg zmian legislacyjnych, które — po ograniczeniu efektywnej kontroli konstytucyjności — zmierzały m.in. do podważenia niezależności sądownictwa poprzez upolitycznienie trybu wyboru sędziów-członków Krajowej Rady Sądownictwa, czy zapewnieniu Ministrowi Sprawiedliwości nadmiernie szerokich uprawnień personalnych i procesowych w ramach postępowań dyscyplinarnych. Co więcej, pozbawiony niezależności i działający w wadliwym składzie (z udziałem sędziów, wybranych na miejsca uprzednio prawidłowo obsadzone) Trybunał Konstytucyjny wydał kilka orzeczeń podważających obowiązywanie na terenie Polski prawa Unii Europejskiej, a także Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Nowelizacja ustawy — prawo o ustroju sądów powszechnych (tzw. „ustawa kagańcowa”) umożliwiła z kolei karanie sędziów za treść orzeczeń zmierzających do wdrożenia standardów wynikających z wiążących Polskę umów międzynarodowych i Traktatu o Unii Europejskiej oraz implementacji orzecznictwa trybunałów międzynarodowych – pisze.
POLECAMY: Duda wręczył kolejne wadliwe prawnie nominacje na stanowiska neosędziów i neoasesorów
Dodatkowo, w swoim wystąpieniu podkreśla, że te narzędzia zostały skutecznie wykorzystane poprzez inicjowanie nieuzasadnionych postępowań dyscyplinarnych przeciwko sędziom, którzy odwoływali się w swoich decyzjach do prawa Unii Europejskiej i Europejskiej Konwencji Praw Człowieka. Ten sposób działania wyraźnie dążył do wywołania wśród sędziów „efektu mrożącego”.
– Wszystko to doprowadziło do efektywnego obniżenia poziomu ochrony praw i wolności obywatelskich, w tym prawa do rzetelnego procesu, które w podobnym stopniu winno podlegać ochronie zarówno w świetle polskiej Konstytucji, jak i wiążących Polskę umów międzynarodowych, w tym art. 19 TUE, oraz art. 6 EKPC – zaznacza.
Minister zwraca uwagę, że sędzia powinien być zaznajomiony z orzecznictwem dotyczącym neosędziów.
Jednocześnie apeluje do koordynatorów, aby wypełniając swoje obowiązki zgodnie z art. 16d ustawy o ustroju sądów powszechnych, które obejmują m.in. udzielanie informacji sędziom, asesorom sądowym, referendarzom sądowym i asystentom sędziów na ich wniosek, dotyczących treści standardów wynikających z Europejskiej Konwencji Praw Człowieka oraz istotnego bieżącego orzecznictwa Sądu Najwyższego i organów międzynarodowych, przywiązali szczególną wagę do orzecznictwa „dotyczącego statusu osób powołanych na stanowiska sędziowskie z udziałem neoKRS w składzie ukształtowanym ustawą z dnia 8 grudnia 2017 r.”
– Zwracam również uwagę Państwa, że obecnie przed ETPCz toczy się ponad 300 spraw, których tłem są wprowadzone na przestrzeni ostatnich lat zmiany ustaw dotyczących sądownictwa. Szereg spraw z tego zakresu jest również rozpoznawanych przez Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej. Zachęcam Państwa do uważnego śledzenia dynamicznie rozwijającego się orzecznictwa TSUE i ETPC dotyczącego trzeciej władzy, oraz do udziału w szkoleniach dotyczących omawianej problematyki, w tym w wydarzeniach organizowanych przez Przedstawicielstwo Komisji Europejskiej w ramach projektu edukacyjnego „Orzecznictwo Trybunału Sprawiedliwości UE” – zaznacza i zapowiada organizowanie przez MS w najbliższym czasie seminariów i szkoleń na temat znaczenia orzecznictwa TSUE i ETPCz, dotyczącego niezależności sądownictwa.
Przypominamy, że wydawane orzecznictwa przez neo-sędziów podlegają uchyleniu z mocy prawa. W przypadku postępowań cywilnych na podstawie art. 379 pkt 4 in fine k.p.c., a karnych na podstawie art. 439 § 1 pkt 6 in fine k.p.k.
Czym jest neo-KRS i neo-sędzia
Krajową Radę Sądownictwa wyłoniono w sposób niezgodny z Konstytucją Rzeczypospolitej Polskiej co powoduje, że w świetle przyjętej linii orzecznictwa SN, a także TSUE nie można tej instytucji uznać jako organ działający leganie i posiadający uprawnienia do mianowania sędziów. Każdy sędzia mianowany przez ten niekonstytucyjny organ i powołany przez prezydenta do pełnienia służy jest również noe-sędzią, który nie posiada zdolności prawnych do wydawania orzecznictwa,
W tym miejscu zasadnym stanie się podniesienie, że problem powołań „sędziów” po ukształtowaniu „Krajowej Rady Sądownictwa” w wyniku zmian w 2017 roku posiada kilka aspektów. Pierwszy związany jest z przepisami Konstytucji RP, które nakładają na organy władzy publicznej, w tym prawodawcę, obowiązek takiego powoływania sędziów do obowiązków orzeczniczych, który gwarantuje niezbędne minimum niezależności i niezawisłości organów biorących udział w procesie nominacyjnym. Takim organem jest Krajowa Rada Sądownictwa. Ingerencja w konstytucyjne standardy kształtowania sędziowskiego składu tego organu, stwarzająca możliwość ukształtowania Rady przez polityków, czyli wyboru członków sędziowskich Rady w całości przez parlament (z wyłączeniem I Prezesa SN i Prezesa NSA), spowodowała, że ten organ nie spełnia wymogów konstytucyjnych. To sprawia, że w każdym wypadku powołania sędziego pojawia się wątpliwość, która towarzyszy każdemu człowiekowi, który oddaje swoją sprawę pod osąd sądu, czy ten sąd jest sądem właściwym w rozumieniu konstytucyjnym.
Ponadto – to drugi aspekt – w doktrynie, do czego dołożyłem rękę, i w orzecznictwie pojawiła się metoda weryfikacji poprawności powołania sędziów w oparciu o narzędzia, które są w systemie od zawsze, ale zasadniczo nie służą do oceny spełnienia minimalnych przesłanek bezstronności i niezawisłości. Chodzi o instytucje (w przypadku kontroli prewencyjnej) – iudex suspectus i iudex inhabilis, a w przypadku kontroli następczej – bezwzględnej przesłanki odwoławczej, jaką jest nienależyta obsada sądu. Na tym pomyśle posadowione było stanowisko uchwały trzech połączonych Izb Sądu Najwyższego ze stycznia 2020 roku. Uchwała ta zawierała nie do końca właściwe zróżnicowanie: wskazując, że w przypadku SN, ze względu na charakter tego organu, sędziowie powołani po rekomendacji KRS ukształtowanej po 2017 r. nie dają gwarancji niezawisłego i bezstronnego orzekania. I z tego powodu uznano, że wyłącznie ta wada instytucjonalna uzasadnia twierdzenie, że tacy sędziowie pozbawieni są materialnego votum. Uchwała nie zakwestionowała, że te osoby uzyskały status sędziów SN, ale stwierdzono, że nie mają uprawnień do wydawania orzeczeń.
Wydane do tej pory orzeczenia przez takich ‘sędziów’ są dotknięte wadą, z uwagi na nienależytą obsadę sądu, którą traktować należy jako niespełnienie konstytucyjnego wymogu sądu właściwego określonego w art. 45 ust. 1 Konstytucji RP. Wadliwie powołani sędziowie nie powinni orzekać. Od dnia wydania uchwały sędziowie ci są pozbawieni zdolności do orzekania. Nie dysponują materialnym votum, choć mają status sędziów. W związku z powyższą sprawą uznać należy, że na podstawie art. 91 ust. 2 i 3 orzecznictwo wydane TSUE i ETPCz, zasadę pierwszeństwa stosowania prawa
Powyższe stanowisko znajduje uzasadnienie w treść wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej z dnia 6 października 2021 r. w sprawie C-487 /19, jak też wcześniejszego wyroku Europejskiego Trybunału Praw Człowieka z dnia 7 maja 2021 r., skarga nr 4907 /18 Przypominam tym samym kapturowemu sądowi, że zgodnie z art. 9 Konstytucji Rzeczpospolita Polska zobowiązana jest przestrzegać wiążącego ją prawa międzynarodowego. Stosownie zaś do treści art. 91 ust. 2 Konstytucji umowa międzynarodowa ratyfikowana za uprzednią zgodą wyrażoną w ustawie ma pierwszeństwo przed ustawą, jeżeli ustawy tej nie da się pogodzić z umową. Status sędziów oraz gwarancje niezależności sądów, stanowiące istotę prawa do rzetelnego procesu sądowego, znajdują umocowanie w zapisach Europejskiej Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i potwierdzone jest dodatkowo w art. 6 ust. 3 Traktatu o UE. W zakresie niniejszej sprawy nie ma zastosowania wyrok wydany w dniu 7 października 2021 r. przez Trybunał Konstytucyjny w obecnym – wadliwym – składzie w sprawie o sygn. K 13/21, który godzi w interesy obywateli.
Nasze stanowisko w zakresie neo-KRS i neo-sędziów mianowanych przez ten niekonstytucyjny organ potwierdza stanowisko Komisja Europejska, która w dniu 15 lutego 2023 roku podjęła decyzję o skierowaniu sprawy przeciwko Polsce do Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej w związku z kontrowersyjnym orzeczeniem polskiego Trybunału Konstytucyjnego. Komisja wszczęła przeciwko Polsce postępowanie w sprawie uchybienia zobowiązaniom państwa członkowskiego 22 grudnia 2021 r. – Powodem były wyroki polskiego Trybunału Konstytucyjnego z 14 lipca 2021 r. i 7 października 2021 r., w których uznał on postanowienia traktatów UE za niezgodne z Konstytucją RP, wyraźnie kwestionując zasadę pierwszeństwa prawa UE. Bez wątpienia w świetle treści wyroku Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej (Wielkiej Izby) z dnia 19 listopada 2019 roku (nr C 585/18, C – 624/18, C 625/18) oraz uchwały pełnego składu Sądu Najwyższego z dnia 23 stycznia 2020 r. (BSA I-4110-1/20) zachodzi podstawa do stwierdzenia, że instytucja powołana do zapewnienia praworządności łamie prawo i popełnia przestępstwo.
W związku z powyższym warto, jest zawsze zasięgnąć rady specjalisty z zakresu prawa, który jest w stanie sprawdzić, czy sędzia orzekający w sprawie posiada zdolność do wydawania orzecznictwa, aby wydany przez niego wyrok nie posiadał wady prawnej. Taką poradę wraz możliwościami, jakie daje Państwu prawo w zakresie zapewnienia sobie sprawiedliwego procesu, można uzyskać w naszej kancelarii, pisząc na adres: [email protected]
Potrzebujesz pomocy prawnej, napisz do nas lub zadzwoń już teraz.
☎️ 579-636-527
Here’s Z ostatniej chwili,adwokat warszawa,blog prawny,bodnar,lega artis,legaartis,neokrs,neosędzia,porady prawne,prawnik,sąd,Sądownictwo,wymiar sprawiedliwości-related post from
Bodnar: Neosędzia powołany przez neoKRS nie może zostać uznany za niezawisłego: