Czy Polska jest na drodze do całkowitego wyeliminowania gotówki? W ostatnich latach coraz więcej mówi się o przejściu na płatności bezgotówkowe, a rosnąca popularność kart płatniczych, aplikacji mobilnych i kryptowalut zdaje się potwierdzać ten trend. Choć wielu Polaków korzysta już głównie z płatności cyfrowych, wizja całkowitego wycofania gotówki budzi mieszane uczucia. Kto naprawdę skorzysta na takiej zmianie, a kto może na niej stracić?
Zmniejszająca się rola gotówki w Polsce
Polska od kilku lat notuje dynamiczny wzrost płatności bezgotówkowych. Według danych Narodowego Banku Polskiego (NBP) z 2023 roku, liczba transakcji kartami płatniczymi oraz za pośrednictwem aplikacji mobilnych stale rośnie, a gotówka stanowi coraz mniejszy udział w codziennych zakupach. Warto jednak zauważyć, że gotówka nadal ma swoje miejsce, zwłaszcza w małych sklepach, na rynkach czy wśród osób starszych.
Dlaczego zatem temat zakazu gotówki pojawia się tak często? Z jednej strony mamy do czynienia z coraz silniejszym trendem cyfryzacji płatności, z drugiej strony, rządy i instytucje finansowe dostrzegają w tym potencjalne korzyści – większa kontrola nad obiegiem pieniądza, walka z szarą strefą oraz uproszczenie procedur podatkowych. Jednak dla wielu obywateli wizja życia bez gotówki to temat budzący niepokój.
Argumenty za eliminacją gotówki
Zwolennicy całkowitego wycofania gotówki podkreślają, że taka zmiana przyniosłaby szereg korzyści. Przede wszystkim, płatności cyfrowe są szybsze, bezpieczniejsze i bardziej efektywne. Gotówka jest bardziej podatna na kradzieże, fałszerstwa i pranie brudnych pieniędzy. Rząd miałby także pełniejszy wgląd w obieg pieniężny, co ułatwiłoby monitorowanie przepływów finansowych oraz walkę z unikaniem podatków.
Nie można także zapominać o korzyściach dla firm – brak konieczności obsługi gotówki to zmniejszenie kosztów operacyjnych, takich jak transport pieniędzy do banków czy ochrona fizycznych placówek.
Kto straci na zakazie gotówki?
Nie każdy jednak podziela entuzjazm zwolenników cyfrowych płatności. Największymi przegranymi mogą okazać się osoby starsze, które z różnych powodów wolą korzystać z gotówki. Dla wielu z nich banki i płatności mobilne są skomplikowane i mniej intuicyjne. Seniorzy obawiają się również oszustw internetowych, których liczba w ostatnich latach znacząco wzrosła.
Kolejną grupą, która mogłaby ucierpieć, są mieszkańcy obszarów wiejskich oraz osoby wykluczone cyfrowo. Choć dostęp do internetu i nowoczesnych technologii z roku na rok się poprawia, nadal nie wszędzie są dostępne szybkie łącza czy sieci komórkowe, które pozwalałyby na płynne korzystanie z płatności mobilnych.
Nie można także zapominać o kwestiach prywatności. Całkowita eliminacja gotówki wiąże się z większą inwigilacją, ponieważ każda transakcja pozostawia ślad cyfrowy, który może być monitorowany przez banki, rząd czy firmy prywatne.
Czy zakaz gotówki jest realny?
Choć wizja całkowitego zakazu gotówki może wydawać się daleka, Polska już teraz podejmuje kroki w kierunku zmniejszenia jej roli. Rządowe programy wsparcia dla przedsiębiorstw, które decydują się na wprowadzenie płatności bezgotówkowych, rozwój aplikacji takich jak BLIK, a także kampanie edukacyjne promujące płatności cyfrowe to tylko niektóre przykłady działań.
Z drugiej strony, nie można wykluczyć, że pełna eliminacja gotówki nastąpi prędzej czy później. Ostateczna decyzja zależy od kilku czynników: od rozwoju technologii, postępu w zakresie cyberbezpieczeństwa oraz od społecznej akceptacji tego rodzaju zmian.
Przyszłość płatności w Polsce – co nas czeka?
Choć zakaz gotówki może wydawać się kontrowersyjny, to bez wątpienia zmieniająca się rzeczywistość technologiczna i rosnące zapotrzebowanie na płatności cyfrowe sugerują, że Polska zmierza w tym kierunku. Wprowadzenie takiego zakazu może potrwać jeszcze kilka lat, ale rząd i instytucje finansowe z pewnością będą monitorować sytuację i reagować na potrzeby społeczeństwa.
Czy gotówka zniknie całkowicie? Czas pokaże, jednak jedno jest pewne – przyszłość płatności w Polsce będzie coraz bardziej cyfrowa.
Read more:
Zakaz gotówki w Polsce bliżej niż myślisz – kto naprawdę zyska na tym kroku?