Dyrektywa EPBD (Energy Performance of Buildings Directive), uchwalona przez Parlament Europejski, wprowadza nowe przepisy dotyczące charakterystyki energetycznej budynków, mające na celu zmniejszenie zużycia energii oraz ograniczenie emisji gazów cieplarnianych. Jednym z jej kluczowych elementów jest stopniowe wycofywanie samodzielnych kotłów zasilanych paliwami kopalnymi, w tym gazowymi, choć ostateczny zakaz ich użytkowania nie został jednoznacznie określony.

Co przewiduje dyrektywa EPBD?

Dyrektywa EPBD wzywa państwa członkowskie do opracowania strategii wycofania kotłów na paliwa kopalne do 2040 roku. Chociaż data ta nie ma charakteru wiążącego, plan zakłada stopniowe przechodzenie na rozwiązania bardziej ekologiczne. Już od 2025 roku ma zostać wstrzymane przyznawanie wsparcia finansowego na instalację nowych kotłów gazowych, chyba że będą one stanowić część systemów hybrydowych wykorzystujących odnawialne źródła energii, takich jak pompy ciepła czy kolektory słoneczne.

W przypadku już istniejących instalacji, użytkownicy nie będą zmuszeni do ich wymiany, o ile będą one dostosowane do pracy z biokomponentami, takimi jak biometan lub biopropan, które są uznawane za bardziej przyjazne dla środowiska. Państwa członkowskie będą również mogły indywidualnie wprowadzać przepisy krajowe dostosowane do swoich możliwości technicznych i finansowych.

Czy piece gazowe będą zakazane?

Pomimo planu stopniowego wycofywania kotłów na paliwa kopalne, dyrektywa nie zakazuje bezpośrednio użytkowania pieców gazowych. Ostateczne decyzje w tej sprawie będą należeć do poszczególnych krajów członkowskich. Na przykład w Niemczech uchwalono przepisy, które wymagają, by od 2035 roku paliwa używane w kotłach gazowych zawierały co najmniej 30% biokomponentów, a do 2045 roku miały być w pełni odnawialne. Podobne podejście może zostać wdrożone w Polsce, gdzie programy takie jak „Czyste Powietrze” umożliwiają przejście na bardziej ekologiczne systemy grzewcze z dofinansowaniem do 2027 roku.

Jakie zmiany czekają Polskę?

W Polsce wdrożenie dyrektywy EPBD będzie wymagało zmian w przepisach krajowych, takich jak ustawa o charakterystyce energetycznej budynków. Można oczekiwać, że nowe regulacje będą promować rozwiązania hybrydowe oraz zwiększanie udziału energii odnawialnej w budynkach mieszkalnych. Wprowadzenie minimalnych norm charakterystyki energetycznej dla budynków niemieszkalnych, które mają poprawić efektywność energetyczną o 16% do 2030 roku i o 26% do 2033 roku, jest kolejnym krokiem w kierunku transformacji energetycznej.

Dzięki elastyczności dyrektywy, państwa członkowskie mogą zdecydować, jakie środki wdrożą, aby osiągnąć cele związane z ograniczeniem emisji. W Polsce nadal możliwe będzie korzystanie z kotłów gazowych, jednak priorytetem będą systemy oparte na biokomponentach lub pompach ciepła.

Co to oznacza dla konsumentów?

Dla polskich gospodarstw domowych dyrektywa EPBD nie oznacza konieczności natychmiastowej wymiany kotłów gazowych. Jednak w przyszłości należy spodziewać się wyższych kosztów użytkowania urządzeń zasilanych tradycyjnymi paliwami kopalnymi, wynikających z rosnących cen gazu i wymagań związanych z redukcją emisji. Zachęty finansowe oraz dostępność nowych technologii, takich jak pompy ciepła, mogą sprawić, że przejście na odnawialne źródła energii będzie bardziej opłacalne.