W najbliższych dniach Komitet Stały Rady Ministrów zajmie się projektem nowelizacji kodeksu karnego, który ma na celu zmiany przepisów dotyczących przepadku pojazdów mechanicznych. Resort Sprawiedliwości proponuje wprowadzenie fakultatywności tej instytucji, co oznacza, że przepadek pojazdu będzie mógł być stosowany wobec sprawców pijanych przestępstw drogowych niezależnie od stopnia upojenia. Obecnie sąd jest zobowiązany orzec przepadek pojazdu, gdy kierowca ma co najmniej 1,5 promila alkoholu we krwi lub powyżej 1 promila w razie spowodowania wypadku.
Propozycje Ministerstwa Sprawiedliwości
Ministerstwo Sprawiedliwości proponuje, aby w sytuacjach, gdy konfiskata pojazdu jest niemożliwa (np. pojazd nie stanowi wyłącznej własności kierowcy, został sprzedany lub rozbity), sąd mógł orzekać nawiązkę do kwoty 100 tys. zł. Pieniądze z nawiązek miałyby trafiać do Funduszu Pomoc Pokrzywdzonym i Pomocy Postpenitencjarnej, czyli Funduszu Sprawiedliwości. Obecnie przepisy przewidują, że w takich sytuacjach orzekany jest przepadek kwoty stanowiącej równowartość pojazdu, a środki zasilają Skarb Państwa.
Stanowisko Ministerstwa Finansów
Ministerstwo Finansów jest przeciwnikiem przekazywania nawiązek do Funduszu Sprawiedliwości. Szef resortu finansów, Andrzej Domański, zwraca uwagę, że zgodnie z art. 111 konstytucji, wszelkie wpłaty i dochody powinny być przeznaczone na dochody budżetu państwa. Dlatego też proponuje, aby nawiązki stanowiły dochody budżetu państwa.
Kontrowersje wokół Funduszu Sprawiedliwości
Środowisko kierowców od lat postuluje, aby pieniądze z grzywien za nieprzestrzeganie przepisów ruchu drogowego były przeznaczane na poprawę bezpieczeństwa na drogach oraz pomoc ofiarom wypadków. Andrzej Grzegorczyk, członek rady programowej Partnerstwa dla Bezpieczeństwa Drogowego, podkreśla, że choć zamysł przeznaczania tych środków na cele związane z bezpieczeństwem drogowym był słuszny, to niewłaściwe wydatkowanie środków z Funduszu Sprawiedliwości powoduje, że teraz powinny one trafiać do budżetu państwa. Grzegorczyk sugeruje, że pieniądze te powinny być „znaczone” i zarządzane przez ministra infrastruktury.
Nierozstrzygnięta kwestia
Arkadiusz Myrcha zaznacza, że kwestia ta nie jest jeszcze przesądzona. Mimo różnic między resortami, mają one dobre relacje i planują odniesienie się do uwag Ministerstwa Finansów przed posiedzeniem Rady Ministrów.
Uwagi Rzecznika Praw Obywatelskich
Rzecznik Praw Obywatelskich (RPO) zwraca uwagę na niekompletność przepisów regulujących sytuacje, w których odstępuje się od orzeczenia przepadku pojazdu i stosuje nawiązkę. RPO wskazuje, że darowanie pojazdu po popełnieniu przestępstwa rodzi problemy natury procesowej, gdyż obdarowany nie jest stroną postępowania i nie może wnosić apelacji ani zażalenia.
Zmiany w projekcie
Uwagi RPO zostały uwzględnione poprzez rezygnację z wyliczania okoliczności, w których orzekanie przepadku jest niemożliwe. Resort Sprawiedliwości proponuje wprowadzenie szerszej klauzuli pozwalającej sądowi na nie orzekanie przepadku, a zamiast tego, na orzekanie nawiązki.
Podsumowanie
Nowelizacja kodeksu karnego wprowadza istotne zmiany dotyczące przepadku pojazdów mechanicznych. Propozycje Ministerstwa Sprawiedliwości spotkały się z oporem ze strony Ministerstwa Finansów, które argumentuje, że nawiązki powinny trafiać do budżetu państwa. Kontrowersje dotyczą również przeznaczania środków z grzywien na cele związane z bezpieczeństwem drogowym oraz problemów proceduralnych wskazywanych przez Rzecznika Praw Obywatelskich. Ostateczna decyzja w tej sprawie jeszcze nie zapadła, a wszystkie uwagi będą uwzględniane przed posiedzeniem Rady Ministrów.
Continued here:
Resort finansów uważa, że pieniądze od pijanych kierowców powinny zasilić budżet państwa, a nie Fundusz Sprawiedliwości